بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر به عنوان بزرگترين و گسترده‌ترين موسسه تحقيقاتي كشور در رابطه با به‌نژادی و به‌زراعی محصولات زراعی و باغی از اواخر دهه 1300 هجري شمسي فعاليتهاي خود را آغاز كرد و بر اساس مصوبه مجلس در تاريخ 1338/8/3 رسماً تاسيس گرديد. مدت مديدی ايستگاههای تحقيقاتی مختلف استان گيلان شامل ايستگاه كشاورزي لاهيجان (تاسيس 1306)، ايستگاه آستارا (تاسيس 1312)، ايستگاه برنج رشت (تاسيس 1338)، ايستگاه زراعي لشت نشا (تاسيس 1342) و ايستگاه زيتون رودبار (تاسيس 1345) تحت نظر اداره اصلاح و بذر استان و با حمايت مالي و فني موسسة مادري فعاليت مي‌كردند تا اينكه با شكل‌گيري مركز تحقيقات كشاورزی و منابع طبيعی گيلان در سال 1367 بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر نيز تشكيل شد و ايستگاههای فوق‌الاشاره تحت نظر بخش ادامه فعاليت دادند. با تاسيس موسسه تحقيقات برنج در سال 1373 در محل ايستگاه برنج رشت، تحقيقات محصول برنج از فعاليت‌های مركز تحقيقات كشاورزي استان و موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر منفك شد و ساير فعاليتهای زراعی در ايستگاه زراعی لشت نشا انجام می‌شد و با بازنشسته شدن كارشناسان اندك در اين ايستگاه عملاً اجراي پروژه‌های تحقيقاتی در خصوص محصولات زراعی راكد گرديد. خوشبختانه ايستگاههای تحقيقات باغباني در استان عليرغم تمامی مشكلات پيش آمده به خوبی به فعاليت خود ادامه داده و از جمله ايستگاههای فعال كشور بشمار می روند.

اهداف و چشم اندازها

بر اساس برنامه‌های راهبردی موسسه مادری تامين و حفظ ژرم پلاسم محصولات زراعي و باغي جمع‌آوري يا اصلاح شده، تهيه شده از منابع بين‌المللی، توده‌هاي محلی، مواد حاصل از دورگ‌گيری، كلونها و غيره، انجام آزمايشات مقدماتي شامل اولين بررسی‌ها روی عملكرد و ساير صفات، انجام آزمايشات پيشرفته شامل ارزيابي كامل عملكرد و ساير صفات، انجام آزمايشات سازگاري شامل آخرين مرحله بررسی‌های به‌نژادی مواد حاصل و انتخاب شده از مرحله پيشرفته به صورت تكميلي و براي تصميم گيريهای نهايی قبل از ورود به شرايط و اراضی كشاورزان و همچنين اهداف مختلف به زراعي جهت بهبود شرايط كاشت، داشت و برداشت و افزايش عملكرد و ساير صفات از اهم اهداف و چشم اندازهاي موسسه و بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر می‌باشد.

براساس اهداف و چشم‌اندازهای طراحی شده با توجه به مشكلات و پتانسيل‌های موجود در هر استان اولويت‌هاي محصولي مختلف براي آن استان مشخص شده است كه پروژه‌های تحقيقاتی گوناگون در سطوح مختلف كه به آنها اشاره شده است قابل اجرا خواهد بود.

در استان گيلان محصولات مهمی مانند زيتون، فندق، گلابی بومی (خوج)، ازگيل، ازگيل ژاپنی، انگور فرنگی، تمشك، انواع سبزيها مانند ترب و سير، گل و گياهان زينتی، بادام زمينی، نباتات علوفه‌ای از اولويت‌های اصلي محصولی می‌باشد كه ايستگاههای تحقيقاتی استان مسئول اجرای پروژه‌های تحقيقاتی مرتبط با اين محصولات هستند. شناسايی و ثبت ارقام زيتون و فندق از طرحهای تحقيقاتی مهمی است كه اين موسسه در كار مشتركی با موسسه تحقيقات ثبت و گواهي بذر و نهال و با حمايت وزارت جهادكشاورزی در دست اجرا دارد.